Dark patterns, dijital platformlarda kullanıcıları yanıltmak ve istenmeyen eylemlere yönlendirmek amacıyla tasarlanmış kurnaz taktiklerdir. Kullanıcıları manipüle eden bu tasarımlar, genellikle alışveriş siteleri, uygulamalar ve diğer çevrimiçi platformlarda karşımıza çıkar.
Dark patterns terimi, kullanıcıların karar verme süreçlerini etkilemek ve istenmeyen eylemlere sürüklemek için psikolojik prensiplerden faydalanmayı ifade eder. Örneğin, bir ürünü satın almak isteyen bir kullanıcıya ekstra ücretler ekleyen gizli seçenekler sunulabilir veya abonelik iptal işlemi zorlaştırılabilir.
Bu taktiklerin kullanılması, kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyebilir ve güven sorunlarına yol açabilir. Dark patterns, genellikle şeffaf olmayan ve etik dışı şekilde tasarlanmıştır, bu nedenle kullanıcıların dikkatli olması ve bu tür tuzakları tanıyabilmesi önemlidir.
Bazı ülkelerde dark patterns kullanımı yasaklanmış olsa da, hala birçok dijital platformda karşılaşılabilen bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Kullanıcıları korumak için şeffaf ve dürüst tasarım prensiplerinin benimsenmesi ve etik standartlara uyulması gereklidir.